Laten we beginnen met een simpele vraag: Wat betekent verantwoordelijkheid nemen voor jou?
Waarschijnlijk denk je nu aan iets als: “Toegeven als ik iets fout doe.” Of: “Doen wat ik heb beloofd.”
Allemaal goed.
Voor mij gaat het nog iets verder. Het is niet alleen je fouten toegeven of afspraken nakomen. Verantwoordelijkheid is voor mij verbonden met eigenaarschap.
Eigenaarschap nemen over alles wat binnen jouw invloed ligt: je keuzes, je team, en de impact die je maakt.
En weet je wat? Verantwoordelijkheid nemen is vaak het verschil tussen leiderschap en… tja, gewoon een functie hebben.
Of heb jij een andere mening?
Een verhaal over verantwoordelijkheid (en hoe ik dat bijna niet deed)
Laten we het even over Peter hebben.
Peter was manager en kwam bij mij met zijn vraag / probleem:
“mijn team functioneert. Deadlines worden gemist, de sfeer is gespannen, en ik voel me net een brandweerman die constant brandjes aan het blussen is”.
Toen ik hem vroeg wat er aan de hand was, zei hij: “Het ligt aan mijn team. Ze pakken hun werk niet op zoals het moet. Ik blijf alles controleren, want als ik dat niet doe, gaat het fout.”
Herkenbaar? Misschien een beetje pijnlijk herkenbaar? Peter wees naar zijn team, naar de werkdruk, naar de organisatie.
Maar er was één plek waar hij niet naar wees: zichzelf.
Dus ik stelde hem een vraag: “Wat kun jíj anders doen om dit te verbeteren?”
Er viel een lange stilte. En toen kwam het: “Ik denk… dat ik moet stoppen met micromanagen. Maar dat vind ik eng.”
Peter gaf toe dat hij zelf vaak taken overnam, waardoor zijn team afhankelijk van hem werd. Hij wilde alles onder controle houden, maar was zich niet bewust van de chaos die dat creëerde. Die erkenning – dat moment waarop hij zei: “Ik ben onderdeel van dit probleem” – was de eerste stap naar verandering.
Waarom verantwoordelijkheid nemen zo krachtig is
Verantwoordelijkheid nemen is misschien niet altijd comfortabel, maar het is ongelooflijk krachtig. Het geeft je regie terug! Als je verantwoordelijkheid neemt, stop je met wijzen naar anderen. Je zegt niet meer: “Het is de schuld van mijn team, de organisatie, of de omstandigheden.” In plaats daarvan vraag je: “Wat kan ík doen om dit te verbeteren?”
Leiders die verantwoordelijkheid nemen, tonen kracht en vertrouwen. Je laat zien dat het oké is om fouten te maken, zolang je er iets van leert. En geloof me, dat werkt aanstekelijk, zeker naar je team!
Want mensen volgen geen leider die excuses zoekt. Maar een leider die zegt: “Ik had dit beter kunnen aanpakken, en dit is wat ik ga doen om het anders te doen”? Die wint respect en krijgt vertrouwen.
En nu je antwoord op de vraag: “Hoe begin je met verantwoordelijkheid nemen?”
Oké, laten we dit praktisch maken. Ik geef je drie stappen die je kunt zetten:
- Kijk in de spiegel
Vraag jezelf bij elk probleem af:
- Wat is mijn rol hierin?
- Wat had ik anders kunnen doen?
Dit betekent niet dat alles jouw schuld is, maar dat je onderzoekt wat jij kunt beïnvloeden.
Voorbeeld:
Stel, je team haalt de deadline niet. De verkeerde reactie is: “Ze hebben het weer niet voor elkaar.”
De juiste reactie? “Wat had ik anders kunnen doen om dit te voorkomen? Heb ik duidelijke verwachtingen gesteld? Heb ik hen voldoende ondersteund?”
- Neem verantwoordelijkheid vóórdat je een probleem hebt
Verantwoordelijkheid nemen begint niet bij de gevolgen, maar bij de keuzes die je maakt. Stel jezelf vooraf de vraag: “Wat kan ik doen om dit proces soepel te laten verlopen?”
Tip: Het klinkt simpel, maar regelmatig check-ins plannen met je team doet wonderen. Je voorkomt dat kleine problemen groot worden.
- Wees transparant
Verantwoordelijkheid nemen betekent ook open zijn over je fouten. Ja, dat voelt spannend. Maar als jij je kwetsbaar opstelt, geef je je team toestemming om hetzelfde te doen.
Zeg bijvoorbeeld: “Ik merk dat ik de afgelopen tijd te veel controle heb gehouden. Dat ga ik loslaten, omdat ik wil dat jullie meer eigenaarschap voelen.”
Mijn vraag voor jou
Verantwoordelijkheid nemen is niet altijd makkelijk. Het vraagt eerlijkheid, lef, en soms een flinke dosis zelfreflectie. Maar het maakt jou een sterkere leider en zorgt ervoor dat je team jou écht kan volgen.
Dus, mijn vraag aan jou: Wat is één ding waar je vandaag verantwoordelijkheid voor kunt nemen?
Stuur een mail naar info@francavanmontfoort.nl met jouw grootste uitdaging of plan een sessie met mij om te bespreken hoe jij eigenaarschap kunt nemen